Nieuws • Algemeen

Opiniestuk door CDA fractievoorzitter Marco Hollemans

Datum: 11-4-2025

Nederland, en daarmee de gemeente Woerden, staat voor grote uitdagingen. Beschikbaarheid van (goedkope) energie is de kurk waarop onze welvaart drijft. Maar deze beschikbaarheid staat zwaar onder druk door internationale ontwikkelingen en zorg over het veranderende klimaat door fossiele CO2 uitstoot. De vanzelfsprekendheid en betaalbaarheid waarmee je het licht aandoet, je huis verwarmt en reizen onderneemt dreigt te verdwijnen.

Er is brede overeenstemming dat we voor onze energievoorziening minder afhankelijk willen worden van energie uit landen waar we liever geen zaken mee doen. Dat het steeds belangrijker wordt in onze eigen behoefte te voorzien. En dat we onze energie duurzaam willen opwekken, dus zonder CO2 uitstoot. Waarbij we nu verantwoordelijkheid moeten nemen en deze opgave niet doorschuiven naar de volgende generaties. Bronnen die de natuur ons biedt zoals zon en wind spelen daarbij een belangrijke rol, zeker in ons vlakke, winderige en vaak best zonnige Nederland.

Verandering is niet eenvoudig, maar noodzakelijk

Is deze verandering eenvoudig? Zeker niet, een omslag van olie, gas en kolen naar elektriciteit vraagt wat van ons. Namelijk ruimte, ruimte om deze energie op te wekken, ruimte voor zonnepanelen, ruimte voor windmolens. We zijn gewend de nadelen (vervuiling, geluid, uitstoot) van onze welvaart naar elders te verplaatsen, zoals staalproductie in China, oliewinning in Nigeria of gasproductie in Rusland. Maar steeds duidelijker wordt dat dit niet houdbaar is en we op energiegebied onze eigen broek moeten ophouden.

Snel, veilig en eenvoudig

Wind en zon zijn hiervoor de snelst, veiligst en goedkoopst te realiseren opties. Waarbij de aantekening dat het in Nederland veel vaker waait dan dat de zon schijnt. En grootschalige opslag van elektriciteit nog steeds lastig is. Dus bij elektriciteit verbruik je liefst direct wat je opwekt. Zonne-energie vraagt veel oppervlak. Om 1 windturbine van 6 Mw vermogen (tegenwoordig gemiddeld) qua opbrengst te vervangen door zonnepanelen is ongeveer 30 hectare nodig. Land dat niet meer voor andere toepassingen (landbouw) is te gebruiken. Dan lijkt de keuze eenvoudig, maar zijn er dan geen nadelen aan windenergie?

Alles heeft effecten op de omgeving

Jazeker, windturbines produceren geluid.  Het zoevende geluid van de wieken en laag frequent gebrom van de aandrijving. Geluid dat de omgeving als hinderlijk kan ervaren en daarmee zelfs de gezondheid van mensen kan beïnvloeden. Daarnaast spelen trillingen, visuele effecten (windmolens zijn heel zichtbaar) en slagschaduwen een rol bij de hinder die de omgeving kan ervaren. Een effect dat we niet moeten wegwuiven en serieus moeten nemen. Maar ons ook realiseren dat alles wat we doen in de omgeving van mensen, zoals wegen en spoorlijnen aanleggen, bedrijven en woningen bouwen (gezondheids) effecten met zich meedragen en kunnen zorgen voor overlast en hinder.

Negatieve effecten beperken en lokaal eigenaarschap

Daarom is het belangrijk onze inwoners zo goed mogelijk te beschermen tegen negatieve effecten. Dat doen we door strenge eisen te stellen. Aan geluidsniveau’s in verschillende toonsoorten, aan de verlichting, aan de slagschaduwen, maar ook aan het eigenaarschap. Daardoor hebben mensen uit de omgeving de kans zelf te profiteren van de opbrengst.

Niets doen is geen optie

Alles wat we doen in het algemeen belang kan (negatieve) effecten hebben voor mensen in de directe omgeving. Dat moeten we ons realiseren en er zorg voor dragen dat we de risico’s en nadelen zo klein mogelijk maken. Maar niets doen is geen optie, dan is de uiteindelijke schade door klimaatverandering, onbetaalbaarheid van energie en afhankelijkheid van onwenselijke regimes nog veel groter. Er moeten keuzes gemaakt worden. Realistische keuzes, die op afzienbare termijn te realiseren zijn. En als het moment daar is dat andere energiebronnen beschikbaar komen (bijv. nucleaire energie) kunnen we mogelijk weer afscheid nemen van de windturbine. Maar duidelijk is dat nu actie nodig is en wind en zon daarin een belangrijke rol spelen. En daarom moeten we nu verantwoordelijkheid nemen.

Marco Hollemans

Fractievoorzitter CDA Woerden